ایرانِ پیرامونی و تحول روابط دولت – ملت در عصر پهلوی اول

Authors

محمد سعید ذکایی استاد جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبائی

مهران صولتی دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبائی

Abstract:

یکی از موضوعات اساسی در جامعه شناسی سیاسی هر جامعه ای، ماهیت دولت در آن جامعه است. دولت‌ها ماهیت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی گوناگون دارند. در این نوشتار تاثیر موقعیت پیرامونیِ ایران در نظام جهانی بر تحول روابط دولت – ملت در عصر پهلوی اول بررسی می شود. هدف از این بررسی آن است که از اقدامات ایجابی دولت پهلوی در قبال این موقعیت پیرامونی سراغ گیرد واز ماهیت و ویژگیهای آنها سخن بگوید. اولین فرض نگارنده در این نوشتار آن است که نوسازی اقتصادی دولت پهلوی در راستای ایجاد هماهنگی اقتصاد کشور با نیازهای نظام سرمایهداری جهانی صورت پذیرفت. دومین فرض نیز تأکید را بر گسترش نظامیگری و نظارت بر همهی عرصههای جامعه از سوی دولت رضاشاه میگذارد. در مجموع این نوشتار تحول روابط دولت – ملت در دوره پهلوی اول را واکنشی به موقعیت پیرامونیِ ایران در نظام جهانی میداند. این پژوهش با رویکرد جامعه شناسی تاریخی و به روش اسنادی انجام گرفته است. نتایج نشان داد که هر دو اقدام دولت پهلوی اول یعنی نوسازی اقتصادی و گسترش نظارت بر همه عرصه های حیات جمعی جامعه با وضعیت پیرامونیِ ایران در نظام جهانی مرتبط بوده است.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

تحولات سیاست‌گذاری اجتماعی در عصر پهلوی: فراز و فرود رابطۀ دولت و ملت. رضا امیدی

در این مقاله، تحولات سیاست‌گذاری رفاهی و عوامل مؤثر بر روند تحولات آن در عصر پهلوی بررسی شده است. مسئلۀ اصلی مقاله، شناسایی عوامل تأثیرگذار بر سیاست‌های اجتماعی در دورۀ پهلوی است. در مطالعاتی که تاکنون در این زمینه انجام شده، تحولات سیاست‌گذاری اجتماعی ایران حول یک عامل بررسی شده است. فرضیۀ مقالۀ حاضر این است که در دوره‌های مختلف، عوامل متفاوتی در این زمینه نقش داشته‌اند و نمی‌توان کل این دوره ...

full text

تحول منازعه سیاسی داخلی؛ از «عصر دولت - ملت» تا «عصر جهانی شدن»

منازعهء سیاسی داخلی طی سده‌های اخیر در دو مرحله،دچار تحولات الگویی مهمی‌ شده است.این تحولات بیش از هرچیز متأثر از دگرگونی‌هایی بوده که در گسترهء سیاست‌ داخلی روی داده است.در مرحله نخست که از سدهء هجدهم میلادی آغاز شد،در اثرژ فرآیندهایی نظیر«ملی شدن»و«توده‌ای شدن»سیاست داخلی(که با شکل‌گیری مرزهای‌ ملی و بسط عرصهء سیاست داخلی به سطح گروه‌بندی‌های بزرگ ملی و اقشار و گروههای‌ مختلف اجتماعی همراه بو...

full text

بررسی روابط ایران و آلمان در عصر پهلوی

این مقاله به بررسی روابط دو کشور ایران و آلمان در عصر پهلوی (1304 تا 1357) می‌پردازد. بطور کلی بعد از روی‌کارآمدن رضاشاه و در نتیجه اتخاذ سیاست گرایش به نیروی سوم در مقابل دو قدرت روس و انگلیس و نیز اجرای برنامه نوسازی از سوی رضاشاه و همچنین مسـأله بازسازی خرابی‌های ناشی از جنگ جهانی اول در آلمان، روابط دو کشور در زمینه‌های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و نظامی گسترش یافت و با فراز و نشیب‌هایی تا...

full text

سانسور، در مطبوعات عصر پهلوی اول

full text

تحولات سیاست گذاری اجتماعی در عصر پهلوی: فراز و فرود رابطۀ دولت و ملت. رضا امیدی

در این مقاله، تحولات سیاست گذاری رفاهی و عوامل مؤثر بر روند تحولات آن در عصر پهلوی بررسی شده است. مسئلۀ اصلی مقاله، شناسایی عوامل تأثیرگذار بر سیاست های اجتماعی در دورۀ پهلوی است. در مطالعاتی که تاکنون در این زمینه انجام شده، تحولات سیاست گذاری اجتماعی ایران حول یک عامل بررسی شده است. فرضیۀ مقالۀ حاضر این است که در دوره های مختلف، عوامل متفاوتی در این زمینه نقش داشته اند و نمی توان کل این دوره ...

full text

ستیهندگی جامعه‌ مدنی شبکه‌ای و دولت در ایران؛ (بازخوانی رابطه دولت و جامعه ایران درآغاز عصر پهلوی اول با تاکید بر نقش مدرس)

جامعه ایرانی تا پیش از تأسیس سلسله پهلوی به اجتماعات و نهادهایی اتکا داشت که از درجات قابل توجهی از استقلال در برابر دولت برخوردار بودند؛...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}

Journal title

فصلنامه علوم اجتماعی

volume 25 issue 82

pages 0- 0

publication date 2018-09-23

unfollow

{@ msg @}

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

موقعیت پیرامونی نظام جهانی سرمایه‌داری دولت مطلقه پهلوی اول جامعه شناسی تاریخی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com